Wat bepaalt jouw geluk in je werk?

Wanneer je met meer plezier, voldoening en zingeving kan werken en dus meer geluk in je werk ervaart ben je effectiever, productiever, innovatiever, een betere teamplayer, heb je minder last van stress en wordt je ook nog eens minder snel ziek.

Geluk in je werk. Wie wil dat nu niet?

Mensen vragen vaak aan mij waar ze moeten beginnen. “Ik kom er achter dat ik niet gelukkig ben in mijn werk. Kan ik dan het beste gelijk mijn CV op Monsterboard zetten en mijn ontslag nemen of schiet ik daar niets mee op?”

Het valt mij op dat mensen die zich ongelukkig voelen in hun werk vaak erg onrustig zijn. Zij willen het liefst snel beslissen en hun leven een drastische draai geven zodat het vervelende gevoel zo snel mogelijk verdwijnt.

Soms is de verkeerde functie of een slechte werkgever inderdaad de boosdoener, maar vaak heeft het met iets anders te maken. Waar heeft het dan wel mee te maken?

Veel mensen hebben de neiging zich vooral te richten op duidelijk aanwijsbare onderdelen van hun baan. Ze gaan op zoek naar inhoudelijk leuker werk, fijnere collega’s, meer geld, een mooiere leasebak, of een betere, meer mensgerichte baas. Dat soort dingen.

Vaak lijkt het gras groener te zijn aan de overkant. Heel begrijpelijk natuurlijk, maar werkt het? Gaat het veranderen van je omgeving je ook daadwerkelijk gelukkiger maken of kom je er bij je volgende werkgever achter dat je tegen dezelfde problemen aanloopt?

Bepalend is jouw persoonlijkheid

Uit onderzoek blijkt (Michael Argyle, 2002, p. 149) dat niet zozeer de omstandigheden maar vooral jouw persoonlijkheid bepalend is voor het geluk wat jij ervaart. Slechts 23 procent wordt bepaald door de werkomgeving waarin jij je bevindt. Meer dan 50 procent wordt bepaald door jouw persoonlijkheid.

Om gelukkiger te worden in je werk moet je dus vooral je eigen persoonlijkheid onder de loep nemen. Een tweetal vragen zijn daarbij relevant.

1) Als eerste waar bestaat jouw persoonlijkheid precies uit?
2) Een tweede vraag die hierop aansluit: is persoonlijkheid eigenlijk veranderbaar?

Psychologen zijn al decennia aan het discussieren over waar de persoonlijkheid precies uit bestaat. De laatste jaren is er een consensus ontstaan dat de persoonlijkheid is opgebouwd uit vijf onderdelen. Deze worden ook wel de Big 5 genoemd. Hieronder volgen deze vijf domeinen in volgorde van belangrijkheid bij geluk op de werkplek:

Domein 1. Gevoeligheid voor negatieve emoties (Neuroticisme)
Domein 2. Gerichtheid op andere mensen (Extraversie)
Domein 3. Gerichtheid op samenwerking dan wel competitie (Altruïsme)
Domein 4. Focus en doelmatigheid (Consciëntieusheid)
Domein 5. Openstaan voor ervaringen (Openheid)

Het is waarschijnlijk geen verrassing dat mensen die gevoelig zijn voor negatieve emoties zoals boosheid, verdriet of angst minder gelukkig zijn in hun werk (neuroticisme). Dit blijkt tevens het belangrijkste domein te zijn die geluk dan wel ongeluk bepaald.

Daarnaast zijn mensen die het prettig vinden om met collega’s samen te werken en zowel positieve als negatieve ervaringen te delen gelukkiger in hun werk dan mensen die de neiging hebben vooral alleen te willen werken (extraversie).

Mensen die meer gericht zijn op samenwerking blijken gelukkiger te zijn dan mensen die vooral bezig zijn met competitie en de “rat race” (altruïsme).

Doelmatige mensen die het gemakkelijk vinden om te focussen en gestructureerd kunnen werken blijken meer geluk in hun werk te ervaren dan mensen die dit moeilijker vinden(consciëntieusheid).

Als laatste en minst belangrijke factor van de vijf blijkt dat mensen die meer openstaan voor nieuwe ervaringen iets meer geluk te ervaren dan mensen die meer gesloten zijn voor nieuwe ervaringen (openheid).

Doe de big 5 test

Ben je zelf ook benieuwd geworden naar hoe jij scoort op de Big 5? Je kan online een test doen op Mini Big 5 test. Dit geeft inzicht in hoe hoog (of hoe laag) jij precies scoort op elk van de vijf factoren. Voor een uitgebreidere (en meer valide en betrouwbare) Big 5 test kan je contact met mij opnemen.

Wanneer je naar geluk op de werkplek kijkt kan je behalve naar de vijf factoren van de Big 5 ook nog kijken naar meer cognitieve onderdelen van de persoonlijkheid. Van belang zijn daarbij jouw zelfwaardering (factor 6), of je optimistisch (factor 7) bent of niet en of je een doel hebt in je leven (factor 8).

Vooral zelfwaardering is daarbij een belangrijke variabele. In hoeverre ben jij tevreden met jezelf of vind je dat je constant beter, verder, groter moet? Stel jezelf de volgende vraag: Hoe tevreden voel jij je met jezelf in het algemeen op een schaal van 1-10? Scoor je hoger dan een 7 dan zit je goed. Scoor je lager dan een 6 dan zit valt hier nog wat werk te doen!

Optimisme gaat over de denkstijl die je hanteert. Heb jij meer de neiging de negatieve kant van zaken te bekijken of ga jij voor het positieve en het denken in mogelijkheden? Ben jij benieuwd of jij een optimistische denkstijl hebt kijk dan eens op de volgende optimisme test.

Een doel in je leven gaat erom of jij een overstijgend doel hebt welke groter is dan je eigen belang en waar jij je voor in wilt spannen. Heb jij een bepaald ideaal waar jij voor gaat? Heb jij wel eens nagedacht over wat jouw roeping is?

Een gebrek aan een overstijgend doel in je leven kan een gevoel van onrust creëren. Een gevoel dat je iets mist, maar je weet niet wat. Luister naar dat gevoel zonder overhaaste stappen te maken. Spoorslag vertrekken naar Brazilië om bomen te gaan planten blijkt niet voor iedereen “De weg” te zijn om gelukkiger te worden. ;-).

Ok. We hebben nu 8 factoren onderscheidden in jouw persoonlijkheid die iets vertellen over de mate van jouw geluk op de werkplek.

Hieronder een overzicht. Kijk eens met welke factor het wel goed zit en zet daar een + bij. Zet een – bij de factor waar nog werk te verrichten is!

1) Ik ben niet zo gevoelig voor negatieve emoties als boosheid, angst en verdriet
2) Ik vind het prettig met collega’s te werken
3) Samenwerking vind ik belangrijker dan competitie
4) Ik ben gefocust en doelgericht
5) Ik sta open voor nieuwe ervaringen
6) Ik waardeer mijzelf voldoende
7) Ik ben optimistisch
8) Ik heb een “hoger” doel in mijn leven

Alleen maar plusjes? Mooi! Nog steeds niet voldoende gelukkig in je werk?
Kijk (1) of jouw huidige functie en werkomgeving past bij jouw persoonlijkheid en ga daarnaast na hoe jij je werkomgeving kan verbeteren zodat je meer plezier, voldoening en zingeving in je werk ervaart.

Heb je één of meerdere minnen?

Werk aan de winkel! Blijft natuurlijk nog wel een eerdere vraag staan. Is persoonlijkheid eigenlijk wel veranderbaar! Heeft het wel zin om aan jezelf te werken? Gelukkig blijkt persoonlijkheid wel veranderbaar te zijn. Ongeveer 50 procent van jouw persoonlijkheid is puur ingeboren en zit in je genen. De andere helft is echter aangeleerd en dus wel beïnvloedbaar.

In een vervolg op dit stuk gaan we dieper in op wat je dan precies kan doen om die verschillende factoren een beetje meer in de door jouw gewenste richting te bewegen. Schrijf je in voor de nieuwsbrief (zie rechtsboven op deze pagina) wanneer je op de hoogte wilt blijven van al het nieuws op het gebied van happiness@work!

Voor nu een goeie en gelukkige werk-week toegewenst!