Hoe geef je gelukkig leiding?

Toen ik een paar jaar geleden zelf leiding ging geven merkte ik hoe moeilijk dat is. Als medewerker is het altijd gemakkelijk om een ideaal plaatje te hebben van wat een leidinggevende zou moeten doen. Wanneer je zelf achter het stuur zit merk je pas hoe complex en uitdagend leidinggeven eigenlijk was. 

Gelukkig leidinggeven is persoonlijk

Een inspirerend voorbeeld vind ik mijn toenmalige directeur. Hij gaf veel vrijheid, de manier waarop hij functioneerde vond ik inspirerend en hij stelde veel vragen die mij en de mensen om mij heen uitdaagde om na te denken over wat we echt wilden. Waar nodig hakte hij knopen door en stond hij pal voor zijn idealen. Ik werd geïnspireerd door zijn leiderschap en had het idee dat hij zichzelf ook erg prettig voelde in zijn rol. Wat ik me later pas realiseerde is dat hij niet de ideale leidinggevende was voor iedereen. Mijn persoonlijkheid en de fase waarin ik zat sloten perfect aan bij zijn manier van leidinggeven. De “ideale” stijl van leidinggeven lijkt niet te bestaan maar is afhankelijk van de behoeften van het individu.

 Wat zijn onze basale behoeften?

Ondanks dat de behoeften van persoon tot persoon variëren zijn er wel algemene regels aan te geven die medewerkers ondersteunen in hun zoektocht naar meer geluk in het werk. Centraal staat daarbij dat je rekening houdt met de basale behoeften van mensen. Ik heb het dan niet over de behoeften van Maslow maar over de meer recente en beter gefundeerde zelf  determinatie theorie. Deze theorie geeft aan dat mensen behoefte hebben aan een gevoel van autonomie, onderlinge verbondenheid en een gevoel van competentie. Door hier als leider bewust op te sturen help je mensen met hun ontwikkeling naar meer geluk in het werk.

 Wat zijn inspirerende leiders in het buitenland?

Wanneer je om je heen kijkt zie ik maar een beperkt aantal leiders en organisaties die hier op een inspirerende manier mee bezig zijn. Ricardo Semler is  een bekend voorbeeld. Hij is al sinds de jaren 80 bezig om zijn organisatie op zo’n manier vorm te geven dat medewerkers zelfstandig en autonoom kunnen functioneren.  Recenter heeft Tony Hsieh van Zappos een enorm succesvolle organisatie opgebouwd waarbij gelukkig werken een centrale rol speelt. In zijn boek Delivering Happiness vertelt hij hoe hij dit aanpakt in de praktijk. Ook hier staat autonomie van de medewerker weer centraal. Recentelijk neemt hij de organisatie zelfs een stapje verder door een organisatievorm die hij Holacracy noemt. De kern daarvan is zelfsturing en een grote mate van democratie binnen de organisatie.

 Inspiratie in Nederland?

Voor inspirerende voorbeelden hoeven we eigenlijk helemaal niet zo ver te kijken. In Nederland is sinds 2006 een enorm succesvolle organisatie actief met enorme hoge tevredenheidsscores van zowel hun klanten als de eigen medewerkers. Deze organisatie, Buurtzorg genoemd, is gegroeid van 100 mensen in 2007 tot een organisatie van 7600 mensen in 2013. De organisatie heeft het idee van zelfsturing zo radicaal doorgevoerd dat er geen managers meer nodig zijn. De teams sturen zichzelf en zij worden waar nodig ondersteund door teamcoaches die geen leidinggevende rol hebben.

Ken jij meer inspirerende organisaties?

Zowel Ricardo Semler als Buurtzorg kiest voor een radicale benadering waar het management zo goed als weg wordt gesneden en de autonomie (en verantwoordelijkheid) volledig bij de medewerker wordt gelegd. Ik ben er zelf van overtuigd dat deze trend de komende jaren zal doorzetten en op een positieve manier zal bijdragen aan gelukkig(er) werken. Deze manier van organiseren zal wel veel vragen van ons (persoonlijk) leiderschap. Ik ben zelf van plan mijzelf de komende tijd meer te verdiepen in het recept  (of de recepten) voor de succesvolle en gelukkige organisatie. Ik ben benieuwd of jullie andere organisaties kennen (zowel in Nederland als daarbuiten) die jij “gelukkige” organisaties zou noemen. Organisaties die goed functioneren en waarbij zowel de klanten als de medewerkers gelukkig zijn. Deel jouw voorbeelden hieronder a.j.b. of stuur mij even een emailtje. Ik zal hier later verslag van doen in een volgend blog.

Ps. Ricardo Semler komt op 24 juni naar Nederland. Wellicht ontmoeten we elkaar daar!?

Ps. 2.  In Nederland hebben verschillende auteurs geschreven over nieuwe vormen van leiderschap en organiseren. Een echte aanrader is het boek van Tica Peeman over Nieuw Leiderschap.

Meer weten over hoe jij als coach of leidinggevende (nog beter) kan coachen en sturen op werkgeluk? Bekijk dan eens onze opleiding tot Coach Werkgeluk of onze opleiding tot Chief Happiness Officer

Credits voor de foto: Aalok dhakal