Geluk is maakbaar; tips voor prettiger presteren.

De foto is bekend. De tekst is wel nieuw! Bovenstaand artikel is verschenen in het blad Intermediair PW. Een blad over personeelsmanagement, speciaal voor HRM’ers en P&O’ers. Het artikel is geschreven door Harald Roelofs. Hij is hoofdredacteur van Intermediair PW.
Helaas is er geen directe link naar het artikel. Zie voor de tekst zonder opmaak of plaatjes hieronder:

Geluk is maakbaar; tips voor prettiger presteren

Een simpele ademhalingsoefening kan er al voor zorgen dat je je zes uur lang prettiger voelt op de werkplek. Onno Hamburger geeft p&o’ers handvaten om werknemers gelukkiger te maken.

Uit Brits onderzoek van Michael Argyle bleek dat geluk op de werkvloer maar voor 23 procent wordt bepaald door de werkomgeving waarin je je bevindt. Voor meer dan 50 procent wordt het bepaald door de eigen persoonlijkheid. ‘Mensen komen daar veelal pas achter als ze bij een nieuwe werkgever tegen dezelfde problemen aanlopen’, zegt Onno Hamburger, senior trainer bij trainingsbureau Van Harte en Lingsma in Oegstgeest.

Hamburger geeft trainingen op basis van de zogeheten positieve psychologie, waarbij in tegenstelling tot de klassieke psychologie, het grote geluk de enige doelstelling is. ‘Om je fijner te voelen op je werk, moet je eerst je eigen persoonlijkheid onder de loep nemen. Mensen die gevoelig zijn voor negatieve emoties zoals boosheid, verdriet of angst, zijn het meest kwetsbaar voor ontevredenheid op de werkvloer.’

In- en uitademen

Gelukkig heeft Hamburger voor deze groep een simpele tip om op je werk beter te kunnen nadenken en tegelijkertijd een rustiger gevoel te krijgen. ‘Je ademhaling heeft invloed op je zenuwstelsel. Als je gestrest bent, zitten je hersenen in een onregelmatig patroon van remmen en gas geven. Je kunt daar een gelijkmatiger ritme van maken door vijf tellen in te ademen en vervolgens je uitademing ook vijf tellen te laten duren. Je voelt je rustiger worden en je bent in staat om beter na te denken.’ Hij onderbouwt dit met het computerprogramma Freeze Framer van HeartMath, waarmee de stabiliteit van je hartslag gemeten kan worden. Je hartritme, dat door je hersenstam wordt geregeld, blijkt proefondervindelijk inderdaad stabieler als je deze ademhalingstechniek hanteert.

‘Als je een minuut of drie op deze manier ademhaalt, zijn de effecten nog zo’n zes uur aanwezig. Wanneer je harstslag onrustig is, betekent dit dat er een (chronisch) angstig gevoel aan ten grondslag ligt. Er vloeit dan minder bloed naar de hersenendelen waarmee je nadenkt. Dat heeft met de evolutie te maken. Als er een tijger voor je neus staat, is het niet handig om na te denken om wat voor soort tijger het hier gaat. Dan moet er bloed naar je spieren vloeien zodat je heel hard kunt wegrennen. Daarom kunnen we bij stress, angst of andere negatieve emoties slecht nadenken’, verduidelijkt Hamburger.

Visualiseren

‘Belangrijk is dat denken niet ontaardt in piekeren. Als je nadenkt over een probleem en verzandt in rondjes draaien, zoek dan afleiding. Stel je zelf eerst de vraag: hoe los ik dit probleem op, en ga vervolgens wat anders doen. Je onbewuste gaat dan aan het werk met je vraagstuk. Vaak komt de oplossing dan ineens in je op. Spontaan of op een moment dat je er aan denkt. Piekeren heeft ook te maken met controle. Chronische en dwangmatige piekeraars adviseer ik iedere dag een piekerhalfuur in te stellen. Daarbuiten mag je dan niet nadenken. Zo hou je de schijnbare controle en kun je toch het gepieker afbouwen.’

Hamburger kijkt met zijn cursisten ook naar wát er precies wordt gedacht. ‘We onderzoeken of er sprake is van irrationele gedachten. Kijk of de gedachten die je hebt, ook echt waar zijn. Zijn ze logisch en helpen ze je? Mensen kunnen leren hun eigen gedachten te discuteren.

Een ander belangrijk punt is dat je leert positief te visualiseren. Als je morgen iets moeilijks moet doen, ga je soms zitten bedenken dat het fout afloopt, wat er allemaal kan misgaan, etcetera. Terwijl je ook kunt proberen je voor te stellen dat het juist bijzonder goed verloopt. Positief visualiseren zorgt ervoor dat je veel minder last hebt van stress. Uit onderzoek blijkt dat als je iets visualiseert, dit voor de hersenen eenzelfde soort effect heeft als het daadwerkelijk te doen. Dat is met name in de sport uitgetest. Groepjes basketballers werden gescheiden. De ene groep trainde intensief, de andere groep had alleen gevisualiseerd. De club die positief gevisualiseerd had, presteerde beter dan de groep die dat niet had gedaan ‘.

Werk en privé

Gerichtheid op samenwerking in plaats van competitie is volgens Hamburger een andere belangrijke factor voor geluk op de werkvloer. ‘Ik adviseer werk en privé niet zo strikt gescheiden te houden zoals veel wordt nagestreefd. Je wordt er juist gelukkiger van als je meer deelt met je collega’s. En je krijgt hierdoor over het algemeen meer ondersteuning. Je functioneert als persoon simpelweg beter als je dingen deelt. Neem ook niet als enige de credits voor een succesvol project. Als je die deelt, krijg je ze ook terug en ontstaat er een hechter team.

Geef elkaar vooral veel complimenten. Negatieve feedback heeft een veel grotere impact dan positieve. Er zijn dus veel complimenten nodig om een negatieve opmerking te compenseren. Hamburger vindt het daarbij wel van belang dat je je grenzen aangeeft en bewaakt. ‘Durf nee te zeggen, en wees assertief als dat nodig is.’

Vasthouden

Een bekend probleem bij cursussen en zelfhulpboeken is dat het allemaal éven werkt, maar dat mensen vaak weer snel terugvallen in oude patronen. Hamburger erkent dit probleem. ‘Maar daar is wat aan te doen. Tijdens de cursus laat ik de deelnemers aan het einde een symbool uitzoeken dat ze bij zich kunnen dragen of op hun bureau kunnen zetten. Als mensen dan vragen wat dat beestje op je bureau doet, ga je erover vertellen. Zo blijft de herinnering levend. Ook zijn er terugkomdagen en zoeken deelnemers een buddy uit in de groep, waar ze dan vervolgens contact mee houden.

Zo ontstaat vaak een vriendschap voor het leven. Bovendien vergeet je niet waar je elkaar ontmoet hebt en wat je toen geleerd hebt.’ Hamburger: ‘Vaak doe ik de deelnemer aan het einde van de cursus een staatslot cadeau. En dan vraag ik wat hij of zij zou doen bij het winnen van de hoofdprijs. Als de hoofdprijs naar een ander gaat, vraag ik opnieuw wat je kunt verwezenlijken zonder dat geld. En dat blijkt meestal meer dan je denkt.’